Po decyzji Generalnego Dyrektora Ochrony Środowiska, która faktycznie wstrzymuje budowę stopnia wodnego na Wiśle w Siarzewie, politycy Nowej Lewicy przystąpili do możliwych działań, przede wszystkim uzasadniających szkodliwość tej decyzji i narażanie na niebezpieczeństwo nadwiślańskich społeczności.
O umownie „sprawie Siarzewa” politycy włocławscy mówili wielokrotnie w lokalnych stacjach radiowych i telewizyjnych, na antenie radia PiK w „Radiokonferencji” (30 grudnia 2024 r.) uczynił to współprzewodniczący Kujawsko-Pomorskiej Rady Wojewódzkiej Nowej Lewicy Jacek Warczygłowa.
Senator RP Stanisław Pawlak wystąpił 2 stycznia 2025 r. z apelem do wszystkich kujawsko-pomorskich parlamentarzystów i samorządowców o polityczne i prawne wsparcie inwestycji (TUTAJ).
W Senacie RP Stanisław Pawlak ponownie złożył interpelację (wcześniejsze z 24 października i z 8 grudnia 2024 r. TUTAJ), z przekonaniem, iż kierując ją do premiera Donalda Tuska wzmocni swój apel skierowany do parlamentarzystów i samorządowców województwa kujawsko-pomorskiego o wspólne działanie na rzecz budowy stopnia wodnego w Siarzewie.
Czytamy w niej: „– Szanowny Panie Premierze, ponownie składam oświadczenie w tej sprawie. Już 10 października 2024 r. prosiłem o informacje dotyczące postępu prac związanych z planowaną budową stopnia wodnego na Wiśle w Siarzewie. W dniu 2 grudnia 2024 r. pozytywnej odpowiedzi w tej sprawie udzielił, z upoważnienia ministra infrastruktury, pan Przemysław Koperski, podsekretarz stanu.
Wynika z niej, że budowę stopnia wodnego w Siarzewie przewidziano na lata 2023–2032. Z zadowoleniem przyjąłem także ustawę budżetową na 2025 r., którą Senat uchwalił 19 grudnia 2024 r. W art. 28, dotyczącym załącznika nr 10, wymienia się programy wieloletnie. W tabeli nr 49 „Zagospodarowanie Dolnej Wisły” – podstawa prawna to uchwała nr 185/2023 Rady Ministrów z 10 października 2023 r. – znajduje się zapis dotyczący budowy stopnia wodnego wraz z infrastrukturą techniczną i środowiskową w latach 2023-2032”.
Jednostką koordynującą jest tu minister infrastruktury, zaś jednostką realizującą, czyli inwestorem – Państwowe Gospodarstwo Wodne „Wody Polskie”. Wartość inwestycji ogółem to ponad 7,5 miliarda zł. Planowane wydatki w 2025 r. wynoszą 20 milionów zł, w 2026 r. – 306 milionów zł, a w 2027 r. – 307 milionów zł. Niestety, w dniu 23 grudnia 2024 r. generalny dyrektor ochrony środowiska, pan Piotr Otawski, uchylił w całości zaskarżoną decyzję RDOŚ w Bydgoszczy z 29 grudnia 2017 r. oraz odmówił określenia środowiskowych uwarunkowań realizacji przedsięwzięcia pn. „Budowa stopnia wodnego na Wiśle poniżej Włocławka”. Decyzja RDOŚ w Bydgoszczy z 29 grudnia 2017 r. określała środowiskowe uwarunkowania realizacji przedsięwzięcia polegającego na budowie stopnia wodnego na Wiśle poniżej Włocławka w miejscowości Siarzewo.
Budowę stopnia planuje się na odcinku od siedemsetnego do siedemset ósmego kilometra biegu Wisły. Według koncepcji przestrzennej przedstawionej w dokumentacji inwestycja ma się składać z elektrowni wodnej o mocy 80 MW, połączenia drogowego, jazu, śluzy żeglownej z miejscami do postoju jednostek pływających i lodołamaczy, przepławki uniwersalnej, przepławki dla ryb łososiowatych, przewału, toru kajakowego i koryta obejścia. Celem realizacji zamierzania inwestycyjnego jest budowa stopnia wodnego poniżej Włocławka, który ma zapewnić trwałe bezpieczeństwo istniejącego stopnia wodnego Włocławek poprzez podniesienie poziomu zwierciadła wody dolnej tego stopnia. Podniesienie zwierciadła będzie wynikiem spiętrzenia wody przez nowo wybudowany stopień wodny, piętrzący wodę do rzędnej 46 m n.p.m. Cofka nowego stopnia podeprze pracujący stopień Włocławek.
Przeprowadzona przez GDOŚ weryfikacja przedłożonego raportu o oddziaływaniu przedsięwzięcia na środowisko wykazała, że nie spełnia on wymogów ustawowych w stopniu umożliwiającym przeprowadzenie oceny oddziaływania na środowisko. Z uzasadnienia tej decyzji wynika, że raport nie jest kompletny, a więc nie może stanowić podstawy do wydania prawidłowej decyzji w przedmiocie środowiskowych uwarunkowań. W trakcie postępowania odwoławczego Państwowe Gospodarstwo Wodne „Wody Polskie” dwukrotnie wzywano do uzupełnienia raportu. Niestety inwestor nie dokonał właściwych uzupełnień, tym samym odmawiając obrony przedłożonego raportu.
W tej sytuacji stawiam pytanie:
- Co dalej z tym projektem? Czy inwestor, czyli Państwowe Gospodarstwo Wodne „Wody Polskie”, wniesie skargę do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Warszawie?
- A może należy rozpocząć nowe postępowanie i przygotować nowy raport o oddziaływaniu na środowisko?
Takie działanie wymaga czasu. Region kujawsko-pomorski od 25 lat zabiega o wybudowanie kolejnego stopnia na Wiśle, poniżej Włocławka, w miejscowości Siarzewo. Rządy się zmieniają, a problem stopnia wodnego nie jest rozwiązany. Dlatego zwracam się do pana premiera o dokonanie analizy opisanej sytuacji i udzielenie odpowiedzi na pytanie:
- Co spowodowało, że Państwowe Gospodarstwo Wodne „Wody Polskie” nie wykonało ciążących na nim obowiązków i przez 7 lat efektywnie nie współpracowało z generalnym dyrektorem ochrony środowiska?”.
***
Jednocześnie 9 stycznia br. z trybuny sejmowej mówił o sprawie zapory w Siarzewie poseł lewicy z Włocławka Piotr Kowal:
– To inwestycja kluczowa dla bezpieczeństwa przeciwpowodziowego, przeciwdziałania suszy oraz rozwoju gospodarczego Dolnej Wisły i Kujaw. Stopień wodny we Włocławku funkcjonuje od blisko 60 lat, a jego stan techniczny wymaga pilnych działań. Zapora w Siarzewie mogłaby zabezpieczyć region przed skutkami zmian klimatycznych, wspierać rolników walczących ze stepowieniem gleb oraz zapewnić czystą energię.
Poseł zaapelował do rządu o pilne podjęcie działań oraz złożył interpelację do Minister Klimatu i Środowiska prosząc o odpowiedzi na takie kluczowe pytania:
- Czy rząd wesprze szybkie złożenie nowego wniosku o decyzję środowiskową i zapewni przejrzystość procesu jego rozpatrywania?
- Jakie działania są podejmowane w celu ochrony mieszkańców Dolnej Wisły przed zmianami klimatycznymi, suszami i zagrożeniami powodziowymi?
- Jakie plany ma rząd wobec zapory we Włocławku, która wymaga szczególnej uwagi po latach intensywnej eksploatacji?
- Jakie kroki są podejmowane, aby zabezpieczyć Kujawy przed powodzią i wspierać rolników w walce ze stepowieniem?
- Czy planowane są zmiany w procedurach administracyjnych, które pozwolą uniknąć podobnych blokad dla inwestycji strategicznych?
Decyzja w sprawie zapory w Siarzewie ma kluczowe znaczenie.
Oto tekst wystąpienia posła Piotra Kowala z trybuny sejmowej 9 stycznia 2025 r.:
„– Szanowna Pani Marszałek! Wysoka Izbo! Zdecydowana większość mieszkańców regionu włocławskiego z wielkim niepokojem przyjęła decyzję generalnego dyrektora ochrony środowiska o uchyleniu decyzji środowiskowej dla projektu budowy zapory na Wiśle w Siarzewie. Decyzja ta nie tylko stawia pod znakiem zapytania przyszłość kluczowej inwestycji, ale również uderza w bezpieczeństwo powodziowe, gospodarcze i społeczne naszego regionu.
Zapora w Siarzewie to projekt o strategicznym znaczeniu, który miał być odpowiedzią na kilka krytycznych wyzwań: organizowanie bezpieczeństwa przeciwpowodziowego, przeciwdziałanie skutkom suszy, a także wsparcie lokalnej gospodarki, w tym sektora rolnego i energetycznego. Bez tej inwestycji mieszkańcy dolnej Wisły pozostaną narażeni na katastrofy naturalne oraz negatywne skutki zmian klimatycznych.
Zadaję sobie pytanie, czy brak decyzji środowiskowej – to wynik rzeczywistych wątpliwości merytorycznych, czy może jest to decyzja o podłożu politycznym? Czy mieszkańcy Włocławka i całego regionu mają cierpieć z powodu administracyjnych przepychanek? Stawiam również pytanie, czy organ, który blokuje realizację tej inwestycji, weźmie na siebie odpowiedzialność moralną i prawną w razie pęknięcia tamy we Włocławku?
W związku z tym apeluję do rządu oraz do odpowiednich organów o podjęcie pilnych działań w tej sprawie. Oczekuję, że generalny dyrektor ochrony środowiska uchyli swoją decyzję bądź strona wnioskująca o budowę zapory szybko złoży nowy wniosek, a proces rozpatrywania będzie przejrzysty i uwzględni rzeczywiste potrzeby mieszkańców regionu kujawsko-pomorskiego.”.
***
O rezultatach tych działań niezwłocznie poinformujemy.
Opr. nim, 10 stycznia 2025 r.